Rozwój elektromobilności stawia nowe wyzwania przed projektantami, zarządcami budynków i inwestorami. Garaże podziemne, w których coraz częściej montuje się punkty ładowania samochodów elektrycznych i hybrydowych plug-in, muszą być dostosowane do wymogów bezpieczeństwa pożarowego. Ryzyko pożarowe ładowania EV w zamkniętych przestrzeniach jest specyficzne i wymaga zastosowania innych rozwiązań niż w klasycznych garażach dla aut spalinowych. Akumulatory litowo-jonowe, charakterystyka pożarów EV oraz ograniczona wentylacja stref podziemnych tworzą środowisko, w którym szczegółowe analizy zagrożeń i odpowiednie zabezpieczenia są niezbędne. W tym kontekście obowiązkowo pojawiają się takie tematy jak: aktualne normy PPOŻ 2025, opinie i ekspertyzy przeciwpożarowe oraz skuteczne zarządzanie ryzykiem pożarowym stacji ładowania. Poniżej omawiamy najważniejsze czynniki, które należy uwzględnić przy projektowaniu i eksploatacji takich miejsc, bazując na obowiązujących przepisach i dobrych praktykach branżowych.
Główne zagrożenia związane z ładowaniem EV w zamkniętych przestrzeniach
Statystyki PSP i CNBOP pokazują, że w latach 2020–2023 w Polsce doszło do 99 pożarów samochodów elektrycznych i hybrydowych, z czego 26 dotyczyło aut w pełni elektrycznych. W 2024 roku pojazdy elektryczne odpowiadały za zaledwie 0,31% wszystkich pożarów aut w kraju, a ich wskaźnik pożarów na 1000 pojazdów był o ok. 14% niższy niż w przypadku samochodów spalinowych. Zagrożenie dotyczy jednak specyficznych warunków pożaru baterii – gwałtownie rozwijającego się i trudnego do ugaszenia.
Do głównych zagrożeń zaliczamy:
- przegrzanie baterii i ucieczkę termiczną,
- zwarcia w instalacji elektrycznej,
- awarie układu zarządzania baterią (BMS),
- fizyczne uszkodzenia ładowarek lub przewodów.
Pożary akumulatorów litowo-jonowych rozwijają się w sposób gwałtowny i mogą przebiegać nawet bez dostępu tlenu z otoczenia. Ich gaszenie bywa wielogodzinne, a ponowny zapłon możliwy jest po upływie kilku godzin.
Normy PPOŻ 2025 i obowiązujące przepisy
Od 2025 roku w Unii Europejskiej, zgodnie z dyrektywą EPBD, budynki z parkingami powyżej 20 miejsc muszą być wyposażone w minimum jeden punkt ładowania EV i okablowanie przygotowane pod kolejne stanowiska. W Polsce kwestie te regulują także:
- rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych budynków,
- ustawa o elektromobilności i paliwach alternatywnych,
- norma PN-HD 60364-7-722 (ładowanie pojazdów elektrycznych).
Dodatkowo, CNBOP i PSP w 2024 r. opublikowały szczegółowe wytyczne dla garaży z ładowarkami, określające dobre praktyki w zakresie detekcji pożarów, gaszenia oraz zabezpieczeń instalacji.
Główne wymogi:
- w garażach powyżej 1500 m² obowiązkowe są SSP i tryskacze,
- nad każdą strefą ładowania powinny znaleźć się czujniki dymu i temperatury,
- wentylacja mechaniczna musi zapewniać odpowiednią wymianę powietrza,
- zasilanie stacji ładowania ma być automatycznie odcinane w razie pożaru,
- instalacja musi być wyposażona w zabezpieczenia RCD, nadprądowe i przepięciowe.
Opinie ppoż dla garaży podziemnych i ekspertyza przeciwpożarowa UDT
W garażach podziemnych montaż punktów ładowania wymaga:
- ekspertyzy przeciwpożarowej UDT – dla ogólnodostępnych stacji,
- opinii PPOŻ dla garaży podziemnych – dla budynków mieszkalnych, przed montażem prywatnych punktów ładowania.
Ekspertyzy te wykonuje rzeczoznawca ds. zabezpieczeń PPOŻ, a ich koszty wahają się od około 1500 złotych do kilku lub kilkunastu tysięcy. Dokumenty te są wymagane m.in. na podstawie art. 12b ustawy o elektromobilności. Planowana nowelizacja tej ustawy (2025) ma ułatwić montaż prywatnych ładowarek w budynkach wielorodzinnych, jednak obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa pożarowego pozostanie niezmienny. Warto pamiętać, że ubezpieczyciele wymagają przedstawienia opinii PPOŻ przed objęciem budynku ochroną ubezpieczeniową.
Zarządzanie ryzykiem pożarowym stacji ładowania – dobre praktyki
Poza spełnieniem wymogów prawnych, w praktyce warto wdrożyć:
- fizyczne wydzielenie stref ładowania,
- niezależne obwody elektryczne dla każdego punktu,
- regularne przeglądy techniczne,
- instrukcje i procedury PPOŻ dla mieszkańców i ochrony,
- systemy wykrywania pożaru oparte na kamerach termowizyjnych.
W Polsce pojawiły się już pierwsze kontenery do gaszenia pojazdów EV, wykorzystywane przez PSP w Warszawie, Krakowie i Wrocławiu. Służą one do schładzania baterii po pożarze, co minimalizuje ryzyko ponownego zapłonu. Ciekawym rozwiązaniem są również maty gaśnicze, które są w fazie testów.
Bezpieczeństwo pożarowe garaży podziemnych z EV – inwestycja w spokój i zgodność z przepisami
Bezpieczeństwo pożarowe garaży podziemnych nie jest tylko formalnym wymogiem. To realna ochrona życia i zdrowia użytkowników budynku oraz sposób na uniknięcie strat finansowych. Odpowiednio zaprojektowana i zabezpieczona stacja ładowania nie stanowi zagrożenia, o ile spełnia normy techniczne i jest regularnie kontrolowana.
Eksperci z firmy FireMar, specjalizujący się w ekspertyzach stacji ładowania EV, pomagają inwestorom i zarządcom budynków wdrażać skuteczne zabezpieczenia oraz uzyskać niezbędne opinie PPOŻ i UDT. Dzięki temu ładowanie pojazdów elektrycznych w garażach podziemnych staje się nie tylko wygodne, ale przede wszystkim bezpieczne.
